Beton & Staal in juridisch persperctief

Een opdrachtgever die bij een UAV-GC-werk in een juridische procedure aansprakelijk wordt geacht vanwege in de aanbestedingsstukken opgenomen onjuiste informatie ten aanzien van het door de opdrachtgever verstrekte (funderings)ontwerp. Dat doet zich niet snel voor, maar in een recente uitspraak van het Gerechtshof Den Bosch van 21 januari 2025 (ECLI:NL:GHSHE:2025:114) was dit wel de uitkomst. Een uitspraak die aandacht verdient. 

In deze zeer uitgebreide procedure lag de vraag welke partij de kosten dient te dragen voor het door de aannemer gepresenteerde meerwerk als gevolg van het aanpassen van het ontwerp van de fundering. De aannemer stelde dat uit een bij aanbesteding verstrekt rapport en tekening informatie volgde omtrent de constructieve draagkracht van de keldervloer (de dikte en constructieve eigenschappen) en de grond onder de vloer (samenstelling/compactheid). Daarnaast zou uit de informatie van opdrachtgever volgen dat de 40 centimeter dikke keldervloer als onderdeel van de fundering ook afdraagt op de daaronder gelegen grond. Op die informatie had de aannemer zijn verdere uitwerking gebaseerd, maar in de praktijk bleek volgens de aannemer dat de verstrekte informatie niet klopte en daarmee was de uitvoering van de aannemer niet realiseerbaar zonder meerwerk.

Verantwoordelijk

De opdrachtgever heeft uitgebreid verweer gevoerd en heeft gesteld dat zij geen informatieverplichting heeft geschonden. Volgens de opdrachtgever is de aannemer als ontwerper en bouwer conform de UAV-GC verantwoordelijk voor onjuiste uitgangspunten in het ontwerp en had de aannemer de aannames die zij heeft gedaan bij het funderingsontwerp rond de constructieve draagkracht van de vloer en van de bodem niet mogen baseren op de aanbestedingsstukken, althans had de aannemer daarover in de dialoog met de opdrachtgever ten minste vragen moeten stellen of nadere informatie moeten vragen.

Deskundige

Het Hof oordeelt op grond van de UAV-GC-overeenkomst allereerst dat de aannemer in beginsel verantwoordelijk is voor de juistheid van het ontwerp en voor de uitvoering ervan. De opdrachtgever is als opdrachtgever op grond van de wet en de UAV-GC verantwoordelijk voor de door haar verschafte onjuiste gegevens, tenzij de aannemer de onjuistheid ervan had behoren te ontdekken en daarvoor had moeten waarschuwen. Voor de inhoudelijke/technische discussie heeft het Hof een deskundige ingeschakeld. Deze deskundige oordeelt dat de bestaande keldervloer in werkelijkheid geen onderdeel uitmaakte van de fundering, geen 40 centimeter dik was, maar een dikte heeft tussen de 11 en 24 centimeter en niet (overal) direct afdroeg op de ondergrond omdat de ondergrond opgehoogd bleek te zijn met een tussenlaag van losse en geroerde aarde. Hierdoor was het uitgangspunt van het funderingsontwerp van de aannemer (gebruik maken van de bestaande poeren met extra poeren op de keldervloer), niet uitvoerbaar zonder aanpassingen zoals versteviging van de (onder)vloer. 

Volgens de deskundige had een normaal oplettend en behoorlijk geïnformeerd constructeur er op basis van de door de opdrachtgever bij de aanbesteding verstrekte informatie vanuit mogen gaan dat zowel de poeren als de vloer zijn gefundeerd op staal en dat de aannemer er vanuit mocht gaan dat sprake was van nagenoeg dezelfde afdracht op de grond bij de poeren als bij de vloer. Een geroerde ondergrond als gevolg waarvan de belasting op de vloer aanzienlijk is beperkt, heeft een normaal oplettend en behoorlijk geïnformeerd constructeur, mede op grond van zijn/haar ervaring, niet hoeven verwachten. Daarmee was er ook geen sprake van een waarschuwingsmogelijkheid of plicht.

Foutieve informatie

Het Hof vindt de bevindingen van de deskundige – ondanks de stevige en vele bezwaren van opdrachtgever – begrijpelijk en overtuigend en neemt het oordeel van de deskundige over. Het Hof verklaart dan ook voor recht dat de opdrachtgever in de tenderfase aan de aannemer foutieve informatie heeft verstrekt en dat de opdrachtgever gehouden is de gevolgen van de door haar foutief verstrekte informatie te dragen. In dat kader dient de opdrachtgever een vergoeding van de kostenverhoging van € 1.010.698,00 exclusief BTW te vergoeden aan de aannemer.