Selina Roskam riep in de vorige De Pen: ‘Kappen nou! Ga eens samenwerken!’ Dat klonk ons zo logisch in de oren, dat wij voor deze column de daad bij het woord hebben gevoegd en samen in de pen zijn geklommen.
U als lezer van Beton & Staalbouw weet waarschijnlijk al langer dat het met minder moet gebeuren in de infrasector: er zijn minder mensen beschikbaar voor de uitvoering, maar ook minder kennis en expertise, minder grondstoffen, minder energie, minder stikstofruimte en niet genoeg geld om de onderhoudsopgave aan te pakken. Waar we niet minder van hebben? Complexiteit, daar hebben we geen gebrek aan! Er zijn voorbeelden te over: complexe wet- en regelgeving, complexe procedures en complexe samenwerkingscontracten die we met elkaar georganiseerd hebben. Soms is het te rechtvaardigen: de wereld van bouw- en infraprojecten ís ook complex, maar soms kan het ook wel een tandje simpeler. We zien mensen vastlopen in complexiteit en gedoe. Ze komen dan niet veel verder dan te verzuchten: ‘Tja, ‘t is complex hè?’ Vrij vertaald betekent dat: ‘Ik weet het ook niet meer!’
De roep om te vereenvoudigen, is groot. Het klinkt logisch, maar dat dit ook niet zo simpel is, zien we terug in de Haagse politiek. Veel goede ideeën worden opgehaald, maar helaas strandt een flink deel daarvan in de complexiteit van vandaag.
De tijd haalt ons in. De infrasector is de ruggengraat van onze economie en maatschappij. We moeten in de bouw en infra met hetzelfde aantal mensen meer werk uit onze handen krijgen om alle opgaven die er liggen in Nederland aan te pakken. Dat kan alleen lukken als we slagvaardiger worden. Dat geldt voor iedereen in de infrasector. Van loonwerker tot minister. Rijkswaterstaat heeft aangekondigd om de organisatie aan te passen en om te vormen naar een dedicated assetmanagementorganisatie. Dat wordt een omslag, maar wel eentje die de organisatie verder gaat helpen: minder complexiteit binnenshuis zorgt immers voor meer aandacht voor de opgave buiten én voor betere verbindingen met de partijen waar Rijkswaterstaat mee samenwerkt. Met het belangrijkste doel voor ogen: veel meer projecten, programma’s en opgaven uitvoeren! We moeten de grenzen van onze eigen maakbaarheid verleggen.
Dat wordt sectorbreed opgemerkt. Meer werk uit de handen krijgen, betekent op een nieuwe manier op elkaar ingespeeld raken. Vaker projecten in dezelfde combinatie uitvoeren, omdat je elkaar kent en van elkaar op aan kunt. Er kunnen nog allerlei onverwachte dingen gebeuren en daar moeten we dan samen mee omgaan. Als je dat weet en bereid bent samen oplossingen te vinden op de momenten dat het nodig is, dan komen we er wel. Daarbij helpt het enorm om te accepteren dat alles minder wordt en dit als een gegeven te zien. Een toekomstschets die steeds dichterbij komt. Laten we samen aan de slag gaan. Laten we starten en het echt op een andere wijze aanpakken. Dat lijkt een stuk eenvoudiger, dan de complexiteit van vandaag op te lossen.
De Pen – Astrid Ens en Ilja Werkhoven – Senior Adviseurs Bestuursstaf Rijkswaterstaat